KARAR VERMEDE ZORLANMAK: NEDENLERİ VE ÇÖZÜM YOLLARI
Merhaba Kıymetli Okuyucular,
Son yıllarda oldukça fazla şikâyet aldığım konulardan biri de karar vermede zorlanma, yani kararsızlık. Bu durumun altında yatan nedenler çok çeşitli olabilir. Özellikle hayatında önemli kararlar vermek zorunda olan gençler ve yetişkinler, bu süreçte kendilerini başarısız, umutsuz ve sıkışmış hissedebilir. Bu duygular da hem kişisel başarıyı hem de sosyal ilişkileri olumsuz etkiler.
Karar Vermede Zorlanmanın Nedenleri Nelerdir?
1. Kaybetme Korkusu: Karar verme sürecini en çok etkileyen unsurlardan biri, yanlış yapma ya da kaybetme korkusudur. Bu korku, bireyin özgüvenini zedeler ve karar almaktan uzaklaştırır.
2. Aile Tutumları: Çocukluk döneminde kendi kararlarını verememiş bireyler, yetişkinlikte de aynı zorlukları yaşar. Ailesi tarafından sürekli yönlendirilen birey, karar alma pratiği geliştiremez.
3. Mükemmeliyetçilik: Her şeyin en iyisini yapma arzusu, karar sürecini uzatır. Sürekli araştırmak, başkalarına danışmak, en mükemmeli bulma çabası zaman kaybına ve karar ertelemeye yol açar.
4. Başkalarını Memnun Etme Kaygısı: Herkesi aynı anda memnun etme çabası, bireyi kararsızlığa sürükler. Zıt fikirleri dengelemeye çalışmak, karar almaktan kaçınmaya neden olur.
5. Büyük Resimden Uzaklaşmak: Hedeflerinizi unuttuğunuzda, kararların amacı da kaybolur. Bu kafa karışıklığı, karar sürecini sekteye uğratır.
6. Özgüven Eksikliği: Kendine güvenmeyen birey, aldığı kararın doğruluğundan şüphe eder ve istikrarsız davranışlar sergiler.
7. Bilgi Eksikliği: Yeterli bilgiye sahip olmamak da karar vermede zorlanmanın temel nedenlerinden biridir. Bu durumda kişi, karar yetkisini başkasına devretme eğilimi gösterir.
Karar Vermeyi Kolaylaştıracak Çözüm Önerileri
- Kararları Kendiniz Verin: Sizi sizden iyi kimse tanıyamaz. Başkalarının yönlendirmesi yerine, iç sesinize kulak verin.
- Özgüveninizi Güçlendirin: Küçük kararlar alarak başlayın ve başarıyla sonuçlanan kararları kendinize hatırlatın. Bu, büyük kararlar için cesaret verir.
- Oluruna Bırakmayı Öğrenin: Her şeyi kontrol edemeyiz. Bazen yanlış kararlar da hayatın bir parçasıdır. Denemeden bunu öğrenemeyiz.
- Karar Sonrası Hissedeceklerinizi İfade Edin: Başarısızlık korkusunu dile getirmek, karar sürecini kolaylaştırır.
- Ertelenen Kararların Bedelini Gözden Geçirin: Erteledikçe kaybettiğiniz fırsatları düşünün. Bu farkındalık, harekete geçmenizi sağlar.
- Kendinizi Haklı Çıkarmaktan Vazgeçin: Sürekli araştırmak, karar sürecini uzatır. “Doğruyu bulmak için mecburdum” gibi cümlelerle kendinizi yavaşlatmayın.
Kıymetli Okuyucular, hayatınızın bundan sonrasında vereceğiniz kararları en doğru zamanda ve en faydalı şekilde vermenizi dilerim.
Sevgilerimle,
Dr. Fatma Yeşilyurt
